ทุกครั้งที่เอนตัวลงบนที่นอนอันแสนสบาย คุณจะรู้หรือไม่ว่าภายใต้ที่นอนอันหนานุ่มนั้นอาจเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของสิ่งมีชีวิตตัวจิ๋วอย่าง“ไรฝุ่น” นับล้านตัว ต้นเหตุสําคัญของการก่อโรคภูมิแพ้โดยในประเทศไทยมีผู้ป่วยภูมิแพ้จากไรฝุ่นแล้วกว่า 10 ล้านคน
โรคภูมิแพ้เป็นอย่างไร?
โรคภูมิแพ้คือโรคที่เกิดจาก “ปฏิกิริยาภูมิไวเกิน” ซึ่งส่งผลมาจากร่างกายตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ (Allergens)เช่น ฝุ่น ไรฝุ่น เชื้อราในอากาศ อาหาร ขนสัตว์ เกสร เป็นต้น ไวกว่าปกติ
โดยปกติแล้วสารก่อภูมิแพ้เหล่านี้จะส่งผลน้อยมากกับคนปกติ แต่สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการแพ้ หรือเป็นโรคภูมิแพ้ เมื่อได้รับการกระตุ้นด้วยสารก่อภูมิแพ้เหล่านี้ ร่างกายจะมีปฏิกิริยาที่ผิดปกติที่ทำให้เกิดอาการแพ้ได้
โรคภูมิแพ้เป็นโรคที่แสดงอาการได้กับหลายระบบในร่างกาย และสามารถแบ่งอาการได้ตามอวัยวะต่างๆ เช่น โรคโพรงจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ โรคแพ้อากาศ โรคหอบหืด รวมถึงอาการแพ้ยา แมลงสัตว์กัดต่อย แพ้อาหาร หรืออาการที่พบบ่อยๆเช่น ไอ จาม น้ำมูกไหล หลอดลมตีบ ซึ่งบางรายอาจร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิต
สาเหตุหลักของโรคภูมิแพ้
การเกิดโรคภูมิแพ้มาจากปัจจัยหลายอย่าง เช่นพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อมก็มีส่วนให้เกิดโรคภูมิแพ้ โดยถ้าพ่อหรือแม่เป็นโรคภูมิแพ้ ลูกจะมีโอกาสเป็นภูมิแพ้ประมาณ 25% แต่ถ้าทั้งพ่อและแม่เป็น จะมีโอกาศมากขึ้นถึง 66%
ปัจจัยหลักของการเกิดโรคภูมิแพ้หรือทำให้เกิดอาการแพ้นั้น เรียกว่า สารก่อภูมิแพ้(Allergen) ซึ่งผลการสำรวจในประเทศไทย พบว่า ไรฝุ่น คือตัวการหลักที่ทำให้เกิดสารก่อภูมิแพ้อันดับหนึ่ง รองลงมาคือพวกขนสัตว์ หรือแมลงสาบ และ เกสรดอกไม้
ไรฝุ่น…ศัตรูตัวร้าย
ไรฝุ่นเป็นสัตว์ขนิดเดียวกับแมลงแต่ขนาดเล็กกว่ามาก ขนาดตัวเพียงประมาณ 0.1-0.3 มิลลิเมตร มองไม่เห็นด้วยตาเปล่ามี 8 ขา รูปร่างกลมรีสีขาวขุ่นคล้ายฝุ่น
ไรฝุ่นนั้นมักอาศัยอยู่ในที่ที่ร้อนชื้น และอับแสง โดยปกตินั้นไรฝุ่นจะอยู่ได้ด้วยการกินเศษผิวหนัง รังแค หรือขี้ไคลของมนุษย์เป็นอาหาร ซึ่งเศษผิวหนังเพียง 1 กรัมนั้น ก็มากเพียงพอต่อการเป็นอาหารขอไรฝุ่น 1 ล้านตัวนาน 1 อาทิตย์ จึงสามารถพบไรฝุ่นได้ภายในเนื้อที่นอน หมอน พรม โซฟา ผ้าม่าน หรือเฟอร์นิเจอร์ที่ทำจากเส้นใยต่างๆที่เราใช้กันเป็นประจำ
ไรฝุุ่นที่โตเต็มวัยนั้นถึงมีช่วงอายุที่สั้นเพียง 1-2 เดือน แต่ระหว่างนั้น มันกลับเพิ่มปริมาณได้มากมาย ไรฝุ่นโตเต็มวัยนั้นจะวางไข่ได้วันละ 3-4 ฟอง เพียง 8-10 วัน ไข่เหล่านั้นก็จะฟักเป็นตัวอ่อน และโตเต็มวัยในเวลาเพียง 30 วัน